
Studenten en een ePortfolio:
bekend maakt bemind
In opdracht van New Boxes heeft Manon Donkers, afstudeerder aan het Summa College studierichting Marketing & Communicatie, een marktonderzoek gehouden onder studenten. Haar onderzoeksvraag was: Wat vinden studenten van een ePortfolio en hebben zij er behoefte aan?
De eindconclusie is duidelijk: Heel veel studenten weten helemaal niet wat een ePortfolio is. Maar na enige uitleg geeft 42% van de respondenten aan er zeker gebruik van te willen maken en 40% geeft aan er waarschijnlijk gebruik van te zullen gaan maken als ze er meer over weten. 15% geeft aan géén gebruik te zullen gaan maken van het online middel. 3% vindt iets anders.
Voor New Boxes zeer waardevolle informatie! New Boxes houdt zich namelijk bezig met pré-loopbaanbegeleiding en ten behoeve daarvan lanceert het op 1 juli a.s. het Talentcenter New Boxes. Op dit online ontwikkel platform, dat samen met Matchcare is ontwikkeld, draait alles om de student en zijn of haar ePortfolio. Maar misschien toch goed om het ePortfolio even toe te lichten:
Het New Boxes ePortfolio is een veilige persoonlijke online omgeving waarin een student zijn of haar leerresultaten, ervaringen en voor hem of haar waardevolle loopbaaninformatie kan vastleggen en dit digitaal kan tonen aan anderen. Het New Boxes ePortfolio wordt waardevoller gemaakt door er talenten-, motivatie-, beroepen-, vaardigheden- en persoonlijkheidstesten in te integreren. Naast dat het daarmee een compleet middel is waarmee de loopbaanontwikkeling in kaart kan worden gebracht, kan het ePortfolio dienen als vertrekpunt en gids voor oriëntatie en keuzes. Tevens is het een uitgebreid CV waarmee de student gevonden kan worden door stagebedrijven en werkgevers én zichzelf bij hen kan introduceren.

Toegevoegde waarde
Gevonden worden door toekomstige werkgevers lijkt een zeer lonkend perspectief. Toch vindt ‘maar’ een kwart van de respondenten dit hét argument om voor een ePortfolio te kiezen. Met stip bovenaan staat dat studenten graag gebruik maken van het ePortfolio omdat het een gemakkelijk hulpmiddel is om een goed beeld van zichzelf te krijgen. Ruim de helft van de studenten geeft aan geen goed inzicht te hebben in bijvoorbeeld eigen talenten, laat staan dat ze deze kunnen omschrijven. De andere helft zegt wel een redelijk tot goed inzicht te hebben in de eigen talenten maar de meerderheid daarvan vindt het juist weer moeilijk om daarvan een goede omschrijving te geven. Een gelijk beeld is te zien bij het omschrijven van drijfveren, persoonlijkheidskenmerken, competenties, etc. Zij hopen dat een ePortfolio hen daarbij kan helpen. Veel studenten zien daarmee een grote toegevoegde waarde in het ePortfolio als actueel compleet CV.
Geld verdienen op één
Bij ePortfolio wordt veelal gelijk de relatie gelegd met het CV. In tegenstelling tot het ePortfolio is iedereen op de hoogte van wat een CV is. Meer dan de helft heeft al eens een CV gemaakt en heeft het gebruikt bij een sollicitatie. 80% van hen de respondenten heeft al een bijbaan en meestal zijn ze daaraan gekomen via vrienden en familie. De supermarktbranche en horeca zijn de grote werkverschaffers al ziet nagenoeg de hele groep respondenten dit niet als toekomstig carrièreperspectief. Het belangrijkste voor deze groep is dat ze geld kunnen verdienen. Driekwart is zeker gevoelig voor werk waarmee ze kunnen ontwikkelen, ontdekken en groeien al zien ze die behoefte weinig ingevuld in het huidige bijbaantje. Werk ‘met betekenis’ en ‘ontwikkelperspectief’ is vooral iets voor later. Wanneer de vraag gesteld wordt of zij hun bijbaan zouden verruilen voor een betrekking die meer aansluit bij de interesses en de toekomstige loopbaan, dan antwoord nagenoeg iedereen hier bevestigend op maar wordt veelal in één adem opgemerkt dat die bijbanen bijna niet te vinden zijn of dat het nog aan toekomstperspectief ontbreekt.


Studiekeuze is vaak lastig
Opvallend is dat veel van de bevraagde studenten nog niet echt bewust bezig zijn met het doelgericht invullen van de pré-loopbaan. Uit deskresearch blijkt dat de jongeren pas tegen het einde van de adolescentie (rond het 24e jaar) toe zijn aan reflectie op vragen als “wie ben ik en wat wil ik zijn in het leven?” Toch wordt van jongeren al veel eerder verwacht dat ze richtingbepalende keuzes maken die invloed hebben op het loopbaanperspectief. Het is daarmee wellicht verklaarbaar dat veel jongeren het maken van een studiekeuze erg lastig vinden. Feit is dat veel scholieren na het voortgezet onderwijs kiezen voor ‘veilige’ brede studies waarmee ze veel kanten op kunnen. Niet zelden lijdt dit juist tot frustratie en onzekerheid omdat achteraf blijkt dat zo’n studie helemaal niet bij hen past. Ook ouders lijden mee. Die willen het beste voor hun zoon of dochter maar zijn veelal niet in staat om inhoudelijk te ondersteunen. Daarbij komen zij erachter dat zij niet meer de eersten zijn van wie zoonlief of dochterlief iets aan wil nemen.
Kansen voor ePortfolio
Volgens New Boxes liggen er vooral op het gebied van pré-loopbaanbegeleiding veel kansen voor het ePortfolio als gidsdocument voor individuele keuzes naar een passende loopbaan. Voorwaarde is wel dat je begint bij het beginnersgeluk, of iets wetenschappelijker benaderd: bij het inzichtelijk maken van de individuele talenten. Die vormen het vertrekpunt voor de persoonlijke zoektocht waarbij interesses, drijfveren, motivatie etc. uiteindelijk leiden tot een set eigenschappen welke te vertalen zijn naar mogelijke functies, werkprocessen en rollen die iemand daarbinnen kan spelen. In samenspraak met de student wordt met die ingrediënten een pré-loopbaanplan geschetst mét inbegrip van de studiekeuze. Maar volgens New Boxes zijn we er dan nog steeds niet: Want bij een passende studie, waarbij de school vooral een kennis supplier is, voegen stagebedrijven de benodigde praktijkervaring toe en is met een inhoudelijk passende bijbaan ook in het benodigde zakgeld voorzien. Zo koppel je ‘leren’ en ‘ervaring opdoen’ concreet aan ‘geld verdienen’ en dat geeft studenten extra motivatie. Wanneer het resultaat van deze mix van leren, toepassen, verkennen en ervaren in het persoonlijke ePortfolio van de student wordt vastgelegd, ontstaat een waardevol e-document voor de student zelf en zijn of haar toekomstige werkgever(s).
De boer op!
Maar deze waarde is dus nog redelijk onbekend. Zowel onder studenten alsook werkgevers. Mensen die betrokken zijn bij Loopbaanbegeleiding binnen het onderwijs kennen het ePortfolio doorgaans wel maar toch maakt nog maar een klein gedeelte van de scholen er gebruik van. En als men er gebruik van maakt dan zijn de argumenten om het te doen zeer divers. Maar daarover later meer. Er is dus nog een wereld te winnen voor iedereen die kansen ziet in het toepassen van ePortfolios ten behoeve van de jonge doelgroep die zich op een loopbaan aan het voorbereiden is. De boer op! Een mooie uitdaging! Dank Manon voor de waardevolle informatie die je met jouw onderzoek aan ons geleverd hebt en proficiat met het behalen van je eindexamen! Verdiend!
New Boxes
Roël Hoppezak